Vind de details van de route op m’n Strava

De route van vandaag leidde me van het Oosten naar het Westen van het eiland en terug. Nu ik naar de Strava kaart kijk, lijkt het net alsof ik de omtrek van het Italiaans schiereiland probeerde te tattoeren op de huid van Malta. Dat was uiteraard een onbedoelde bijkomstigheid. 

De uithoek in het uiterste Noord-Westen van de route is waar ik het grote rotsblok van de bovenstaande foto vond. Zonder mededogen doorklieft hij de vredige horizon, zodat iedere willekeurige voorbijganger zijn presentie slaafs moet erkennen. 

Op agressieve wijze vordert het rotsblok iedere perspectief lijn van het landschap waarvan hij het onontkomelijke middelpunt van geworden is. Het was moeilijk om deze rots van zijdelingse interesse te voorzien, dus ben ik afgestapt voor een nadere inspectie. 

Maar zoals bij zoveel natuurlijke fenomenen die door een onverklaarbare, heilige synergie de aandacht van de mens trekken, zijn de individuele onderdelen van de rots behoorlijk alledaags. De stenen voelen aan als stenen en de planten die er op groeien maken geen onderscheid tussen de rots en het omliggende landschap. 

Rotsen zoals de ze zijn het overtuigende bewijs van de intrinsieke waarde van de natuur. Doordrongen van schoonheid gidst het ons volledige gevoelswezen naar zijn aanwezigheid, waaraan wij ons laven kunnen als dorstige reeën.

Helaas zijn de mythe en sagen van het Maltese landschap zelden beschikbaar gesteld aan wandelaars, waardoor de geïnteresseerde passant al snel genoodzaakt wordt om het internet of de lokale bevolking te raadplegen.

Vandaag koos ik voor de laatste optie. Toen ik een tijdje na het passeren van de rots in het dorpje Baħrija arriveerde, besloot dit de beste plek zou zijn om meer informatie in te winnen betreffende de rots. Bij het enige barretje aan het plein bestelde ik een pint Cisk (het populaire Maltese bier) en vroeg nederig aan de barman of hij me meer kon vertellen over de rotsformatie die zo prominent aan de horizon prijkte. 

Nou, dat wilde hij wel. Het was 10:00 in de ochtend op een doordeweekse dag, in een gat van een dorpje, dus heel veel had de beste man ook weer niet om handen. 

De onmiskenbare aantrekkingskracht van de rots was inderdaad geen toevallige ervaring geweest. Eeuwenlang werden mensen al aangetrokken door de rots. Volgens de barman zijn waren er in de loop der tijd vaak resten gevonden die achtergelaten waren door de neolithisch en Phoenicische bewoners van het eiland. Gebruiksvoorwerpen, gereedschappen en eigenaardige kleine poppetjes (hier liet hij een foto van zien op zijn telefoon).

De kleine dikke vrouwtjes komen overeen met vereenzelviging van vruchtbaarheid die in de eerste menselijke eeuwen zo gewaardeerd werd door de mensheid en waarvan blijk is gevonden in gelijksoortige artefacten over de hele wereld. 

De barman vertelde me echter dat de vondsten van deze beeldjes bij de grote rots niet zomaar als vruchtbaarheid tokens geïnterpreteerd moeten worden. In Baħrija vieren ze namelijk nog steeds ieder jaar, naar oud gebruik, het feest van de Dikke Vrouw (il-festa Tal-Mara Grassa).

Tijdens deze feestdag vereren ze het subject van mijn interesse, de rotsformatie Tal-Mara Grassa (de Dikke Vrouw). Tijdens de processie naar de rots dragen de bewoners van het dorp beeldjes van dikke vrouwen naar de rots om ze daar in een grot te plaatsen. Hiermee eren ze en ‘voeden’ ze de dikke vrouw.

Volgens de legende leefden er in de oudheid namelijk een vrouw met haar man in Baħrija. De vrouw was ziek geboren en als gevolg daarvan was ze heel haar leven graatmager gebleven. Ze werkte niet en bleef voornamelijk in haar hut. Toen ze ouder werd en ze ook nog eens vruchtloos bleek te zijn werd door het dorp als vervloekt beschouwd en verbannen uit de gemeenschap. 

De vrouw en haar man vertrokken en vestigden zich de buurt van Tal-Mara Grassa in een grot. Vanuit hun nieuwe kampement bewezen ze dan toch op zeker hoogte vervloekt te zijn, want bij wijze van wraak stuurde de vrouw de man aan om nachtelijke tochten terug naar het dorp te ondernemen om babies te stelen. 

De man volgde haar bevelen slaafs op en leverde avond nieuwe babies voor haar aan. Wanneer de man de volgende ochtend wakker werd waren de babies verdwenen en was zijn vrouw weer een stuk aan gekomen. 

Zo ging het een tijd lang door, tot dat de vrouw buitengewone proporties verkregen had en de bewoners van het dorp wel klaar waren met de constante kinderroof. De dorpelingen zetten een grote zoekactie op touw en stuitte uiteindelijk op de slapende man en de dikke vrouw. Om hen hen lagen botten van kinderen en toen de dorpelingen realiseerden wat er plaatsgevonden had, renden ze uit ontsteltenis terug naar het dorp. 

Geen van de dorpelingen had de moed om terug te gaan naar de grot waar zulk een verschrikkelijk wezen huisde, dus beraamden ze een ingenieus plan om de vrouw te vermoorden. Ze gebruiken de kleding van hun kinderen om poppen te maken die ze met geitenvlees en gif vulden. Deze poppen legden ze in de bedden van hun kinderen, in de hoop dat de man deze mee zou nemen terug naar de dikke vrouw. 

En zo geschiedde. De man bracht de vergiftigde kind poppen terug naar de dikke vrouw, die gulzig beslag legde op de met geitenvlees gevulde omhulsels. Sinds die nacht zijn er geen kinderen meer gestolen uit Baħrija, maar om er zeker van te zijn dat de Dikke Vrouw weer hongerig wordt, trekt er ieder jaar op 15 maart een processie naar de grote rots, om poppen en beeldjes van mensenlijkenis te overhandigen.